1911 оноос өмнө буюу Манжийн ноёрхлын үед одоогийн Цэнгэл сумын цагаан,улаан (мончаг), хар гэсэн 3 соёны тыва үндэстнүүд Ховдын хязгаарын 7 хошуу урианхайн цэрэг,хамжлага байсан бол казах өрхүүд Шеруши Үкирдад харьяалагджээ.Манж Чин улсын ноёрхлыг түлхэн унагаасны дараа Алтайн урианхай,Шеруши Үкирда-гийн айл өрхүүд 1912 оноос Богд хаант Монголын тулгар төрд багтан орсны дотор одоогийн Цэнгэл сумын иргэдийн өвөг,дээдэс байв. 1921 оноос Тывагийн 3 хошууг,3 сум, казахын Үкирда нарт харьяалах айл өрхүүдийг 1923 оноос Шыбарайгыр, Шеруши гэсэн 2 хошуу болж,одоогийн Цэнгэл сумын нутагт амьдарч байсан казах иргэд Шеруши хошуунд харьяалагджээ.1925 онд тыва 3 хошуу нийлэн Цэнгэл хайрхан сум болж, Чандмань уул аймагт, 1930 онд Шеруши хошууны харья Бахат, Санрау, Хурман сумд байгуулагдан мөн аймагт,1932 оноос эдгээр сумд Ховд аймагт харьяалагдсан.Санрау, Хурман сумдын ардуудын ихэнх нь одоогийн Цэнгэл сумын нутагт амьдарч байв.1938 онд овог, отгийн нэрээр байгуулагдсан сумд газар,усны нэрээр нэрлэгдэх болж Цэнгэлхайрхан, Цагаан гол сум байгуулагдан Ховд аймагт,1940 оны 8-р сараас Баян-Өлгий аймагт харьяалагджээ.1952 оны 10-р сард Цэнгэлхайрхан сумын нэрийг Цэнгэл болгожээ.1963 онд Цэнгэл, Цагаан гол сумд нэгдэн Цэнгэл сум хэмээн нэрлэгдэж,1972 оны АИХ-ын тэргүүлэгчдийн 158-р тогтоолоор сумын төвийг Хөшөөт гэж нэрлэсэн байна.